Op 15 maart mogen wij, het volk, weer kiezen. En in de media is de voorpret al een tijdje aan de gang. Zo hebben we net de doorberekeningen van het Centraal Plan Bureau gezien. De ene partij scoort 0,1% beter op koopkracht, de ander wint met minimaal verschil op de omvang van het toekomstige begrotingstekort. De VVD scoort een paar tienden van een procent beter op werkgelegenheid en roept meteen luidkeels dat zij de echte ‘Partij van de Arbeid’ zijn. Tjonge jonge, wat zijn we elkaar lekker vliegen aan het afvangen! Het gepronk met cijfers achter de komma gaat mij in ieder geval niet helpen bij het maken van een keuze.

Er was een tijd dat alles nog lekker overzichtelijk was: de Partij van de Arbeid was er om de arbeider te verheffen, de VVD was er voor ondernemend en hardwerkend Nederland, D66 voor de progressieve redelijken en het CDA voor de gelovigen onder ons. De politiek was een rustig vaarwater en elke vier jaar verdeelden deze partijen het grootste deel van de stemmen. Met de komst van Pim Fortuin’s LPF was het gedaan met de rust. Wie herinnert zich niet PvdA’s zuurpruim Ad Melkert in debat met de onconventionele Fortuin. Mooie televisie was dat. Nee, vandaag is het allemaal anders en komt de concurrentie razendsnel op (Klaver met GroenLinks), uit onverwachte hoek (Henk Krol! met 50Plus) en van steeds meer kanten (Partij voor de Dieren, Denk, Forum voor de Democratie, Piratenpartij en erger). Veel ‘nieuwkomers’ zijn one-issue partijen die er in slagen een aanzienlijk deel van de stemmen te bemachtigen. Wat helpt is hun eenvoudige, ééndimensionale verhaal en het heersende anti-establishment klimaat. Wat hen ook helpt is dat een aantal gevestigde partijen de weg volledig zijn kwijtgeraakt. Ze durven geen heldere keuzes te maken, of kunnen het niet.

Neem nou de VVD, zoals gezegd van oudsher de partij die ruimte biedt aan positieve, ondernemende mensen. Hun thema voor de verkiezingen? “Normaal. Doen.” Een moreel appél op fatsoenlijk gedrag… Dit had ik van het CDA verwacht en toch zeker niet van een liberale partij als de VVD. Zij dachten waarschijnlijk heel opportunistisch dat “de Nederlander” dit graag wil horen en vergeten volledig wie ze zijn, en voor wie ze er zijn.

Nu we het toch over het CDA hebben. Die partij zou wel eens verrassend goed uit de stembus kunnen komen. Hun verkiezings- thema “Voor een land dat je door wil geven.” is in lijn met waar de partij voor staat. Het is een positief verhaal met een visie op de toekomstige samenleving. Een verhaal ook dat heel goed past in de tijdgeest. Je merkt dat partijleider Buma het met verve uitdraagt. Let op het CDA!

En dan de Partij van de Arbeid. Een kansloze missie. De afgelopen jaren in het kabinet waren natuurlijk lastig door de impopulaire crisismaatregelen. Maar waar is hun verhaal gebleven? Ik zie het in de verste verte niet. Het verkiezingsthema is “Samen vooruit.” Bloedelozer kan niet. Veelzeggend is dat Partijleider Asscher gretig is ingegaan op het aanbod van een gerenommeerd reclamebureau om een filmpje te gebruiken, dat het bureau had gemaakt om aan vakgenoten duidelijk te maken waar de PvdA voor zou moeten staan. Het thema “Wij begint bij mij.” positioneert de partij als patriot; als vechter voor een solidair Nederland. Goed denkwerk, maar too little too late. In een eerder stadium had een dergelijk advies veel ellende kunnen voorkomen.

Het zou overigens heel goed kunnen dat de VVD toch weer de grootste partij wordt. Door strategische kiezers die niet willen dat de PVV de grootste wordt. Maar wie niet durft te kiezen en zich als een kameleon blijft gedragen, vervreemdt uiteindelijk de kiezer van zich. Als ze op deze weg doorgaan is het risico reëel dat de VVD over 4 jaar net zo klein is als de PvdA nu.

Het zal erom spannen op 15 maart. Ik wens iedereen veel wijsheid in het stemhokje.